Kraaijvanger Architects
Blaak 40
3011 TA Rotterdam
Het badhuis de Thermen staat, als oudste stenen gebouw van Nederland (63 n.C.) voor het Romeins verleden van Heerlen. Het museum er omheen is ontstaan in de jaren ’70 (arch. F. Peutz) waarbij het badhuis is overdekt met het destijds nieuwe ‘spaceframe’. Op het museum staat een merkwaardige betonnen archieftoren. Het gebouw is technisch verouderd en mist een relevante expressie. Het vernieuwde museum maakt het ‘Romeinse geheim’ van Heerlen toegankelijk voor een breed publiek.
De ingreep kent 4 aspecten: Uitbreiden, waarbij een logistiek duidelijke opzet moet worden gecreëerd; eenheid brengen in de versnipperde en betekenisloze buitenruimte; technisch verbeteren en tegelijkertijd beleefbaar maken van het badhuis; voorzien in een passende expressie.
De constructie van het badhuis dient intact te blijven. Om de opgraving komt een nieuwe muur van Romeins metselwerk. Op de 4 kolommen van de archieftoren wordt een nieuw museumdeel (de ‘mansio’) geconstrueerd met expositiezalen, kantoren en educatie-ruimten. Het nieuwe bouwdeel is bekleed met keramische panelen, gebaseerd op de plaatselijke traditie van pottenbakken. Onder dit opgetilde volume ligt een ruime entree aan een groen pleintje. Langs de expositiezalen loopt een hellingbaan; na de tijdelijke en permanente expositie daal je hierlangs af naar de omloop van het badhuis. Een glazen pad leidt vlak langs de opgraving.
Het ontwerp is verrassend logisch en maakt efficiënt gebruik van het bestaande. Het is groen, gastvrij en geworteld in de Heerlense cultuur. De ‘mansio’ is functioneel en flexibel, zodat het verhaal in steeds nieuwe vormen verteld kan worden. Bovenal is het nieuwe museum een aansprekende compositie van monumentaal en nieuw die zelfverzekerd de Romeinse grondvesten van Heerlen uitdraagt.