De Herwaert
Rotterdam
Eindelijk een park in het centrum van Rotterdam
Waar Westersingel 18,19,20 al decennia als een verstorend geheel aan de Westersingel staat, geeft De Herwaert de gelegenheid om de historische gouden rand van Rotterdam te herstellen en versterken. Ook creëert het een nieuwe verbinding tussen het centrum en Wijkpark het Oude Westen. De Herwaertbiedt een toegankelijke passage die Singel, Park, tuin, bewoners, bezoekers en ondernemers verbindt en de stad verrijkt.
Het uitgebreide en zeer complete team wordt gevormd samen met FULLHOUSE, FULLSPEED, ECHO Urban Design, Studio RAP, De Makerij, Van Rossum raadgevende ingenieurs en Wolf Dikken adviseurs.Allemaal enthousiaste, gedreven en kundige Rotterdamse partijen.
Een sociaal ecologische schakel in de stad
De Herwaert gaat in essentie over het toevoegen van waarde door het creëren van verbindingen. Tussen bezoekers en bedrijven, tussen bedrijven onderling, tussen bewoners en bedrijven, tussen bewoners onderling, de binnenstad en het Oude Westen, de Westersingel, de tuin en het park, mens en natuur, stad en groen, panden en verdiepingen.
Met keramiek als de beeldtaal in de Herwaert, van Westersingel tot Wijkpark, hebben we in De Makerij een buitengewoon welkome partner gevonden, voor de realisatie van een sociale keramiekwerkplaats in het paviljoen en de kelder. De Makerij is een Rotterdamse sociale onderneming die het creatief vakmanschap weer zichtbaar wil maken in de stad. Ze laat hiertoe jong en oud in cursussen en workshops het zelf maken ervaren. Ook mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt betrekt ze bij haar werkplaats en activiteiten.
De architectuur van De Herwaert is schatplichtig aan het verleden en de context zonder te historiseren. Het voegt zich zowel in hoogte als expressie in de gouden rand, met een rijke architectonische gelaagdheid. Er is onderzocht welke architectonische elementen de verschillende panden van de gouden rand hun kenmerkende diversiteit en gelijktijdig hun samenhang geven. Deze kenmerken vormen de basis van een nieuwe, eigentijdse architectuur voor het pand aan de Westersingel 18,19,20.
De oorspronkelijke geleding van drie panden wordt terug gebracht. Drie expressieve gevels herstellen het ritme van de gouden rand, met elk een unieke geleding in plint, middenstuk en kroon. Sculpturale details, zoals omlijstingen en speklagen, worden, door studio RAP, in Rotterdam 3D-geprint van duurzame, weersbestendige materialen – deels uit hergebruikt puin van het te slopen deel van het gebouw.
Westersingel 19 krijgt de meest royale en expressieve vormgeving met een terugvallende plint, uitkragende balkons en verfijnde natuurstenen details. Ook in deachtergevels wordt de driedeling herstelden, voorzien van balkons en buitenruimtes.
In en rond de centraal gepositioneerde passage komt alles samen. De groene zichtlijn die de Westersingel verbindt met de Herwaerttuin en het Wijkpark. Grote raampartijen maken van de doorgang een levendige ontmoetingsplek, waar wonen, werken en ontspannen naadloos in elkaar overlopen. Grote keramische kaders omlijsten de doorgang en bieden zicht op de huiskamer met daghoreca, de woon-/werkentree en de groene doorsteek naar de tuin en het Wijkpark.
Dankzij haar aangename afmetingen en open vorm voelt de passage licht en ruim aan. Transparante wanden zorgen voor sociale interactie en veiligheid, terwijl circulaire 3D-geprinte keramische tegels met water- en natuurmotieven een speelse verbinding leggen tussen stad en park.
Overdag een levendige doorgang, ’s avonds afgesloten voor geborgenheid, blijft De Herwaertpassage een iconische en dynamische plek waar ontmoeting en verwondering samenkomen.
De gebouwen op het achterterrein worden gesloopt. Hiervoor in de plaats komt een veel compacter glazen paviljoen. Het paviljoen is een inspirerende ontmoetingsplek en de thuisbasis van De Makerij. Dankzij het transparante ontwerp kunnen bezoekers de keramiekmeesters aan het werk zien en hun creaties bewonderen. Naast een atelier biedt het paviljoen toegang tot de kelderruimtes, waar workshops en cursussen plaatsvinden in een goed uitgeruste makersruimte. De levendige activiteit van makers en bezoekers en de transparantie van het paviljoen zorgen voor extra sociale controle en versterkt de dynamiek in en rond de tuin.
Bij het opstellen van het woonprogramma zijn we met succes de uitdaging aangegaan om binnen een driepandige structuur een centraal ontsluitingsconcept te integreren. Hierbij respecteren we de bestaande draagmuren en bieden we een gevarieerde mix aan woningen. De Herwaert biedt 22 middeldure en 8 duurdere koopwoningen in vier typen, geschikt voor diverse doelgroepen zoals jongeren, starters, ouderen, stellen en gezinnen. Hier vinden bewoners een balans tussen stedelijk wonen, sociale interactie en rust.
Zowel op sociaal als ecologisch gebied gaat de Herwaert veel waarde toevoegen. Met De Herwaert stellen we de diversiteit aan verbindingen letterlijk en figuurlijk centraal: in het middelste pand zijn ze zelfs gebundeld te ervaren. Bewoners, bezoekers, passanten komen elkaar tegen in en rond de passage. Met eigentijdse lijsten geven we de verschillende werelden elk een eigen kader. Zo verbinden we ze met elkaar en maken we ze bewust beleefbaar. De ramen naar de woningen, de opening naar de passage, de doorzichten vanuit de passage naar de huiskamer en de woon-/werkentree, de vijverrand, het dak van het paviljoen: hier benadrukken we elke overgang met een lijst, hier getuigt elke lijst van een overgang.
De natuurinclusieve Herwaert
De sloop van Westersingel 19 en de uitbouw gebeurt circulair: bakstenen worden vergruisd voor 3D-geprint keramiek, hout krijgt een nieuwe functie, en bouwpuin voedt het groene dak. Waar mogelijk gebruiken we bio-based en C2C-gecertificeerde materialen.
De Herwaert dient als pilot voor emissieloos bouwen binnen XPLOR, een expertgroep van ervaringsdeskundigen voor duurzame bouwprojecten in Rotterdam. en draagt bij aan de ontwikkeling van een Paris Proof rekenmodel voor duurzame bouw in Rotterdam.
De Herwaert krijgt een nadrukkelijke functie als groene schakel in het gebied. Daarom creëren we allereerst een hoge biodiversiteit op twee niveaus in de Herwaerttuin. Het hogere deel ondersteunt droogteminnende planten, terwijl het lagere fungeert als regentuin. De inrichting trekt diersoorten aan, waaronder de dwergvleermuis, steenhommel en zwarte roodstaart, en biedt voedsel, veiligheid en schuilplaatsen. We plaatsen neststenen, takkenrillen en stapelmuren en zorgen voor obstakelvrije routes en gerichte verlichting voor vleermuizen. Bomen spelen een cruciale rol in schaduw, verdamping en waterbeheer. We behouden bestaande bomen en integreren ze in het ontwerp, zoals bij de tuinmuur en de bomenlaan van het Wijkpark.