Stadskantoor Venlo
Opgave
De duurzaamheid voorbij
In opdracht van de gemeente Venlo heeft Kraaijvanger een nieuw stadskantoor met 630 niet-plaatsgebonden werkplekken en publieke functies ontworpen dat de ambitie belichaamt om medewerkers, de stad en de regio volledig te laten functioneren op basis van Cradle to Cradle (C2C) principes.
Concept
De mens centraal
Gezondheid is het uitgangspunt: een goed gebouw maakt mensen gelukkiger en komt de productiviteit ten goede. Het ruimtelijk ontwerp is van binnen naar buiten bedacht, verbindt visueel interieur en exterieur, en is gebaseerd op drie uitgangspunten:
- zoveel mogelijk daglicht en groen naar binnen halen,
- routes door het gebouw creëren waardoor mensen gaan bewegen en
- ontmoeten, werken en ontspannen en alleen gezonde materialen gebruiken.
In het ontwerp is de biologische keuken met restaurant in het hart van de toren geplaatst. Dit nodigt samen met het spiraalvormige trapsysteem in de gebouwhoge vide uit tot traplopen. De parkeergarage met groene vides en een gebouwkoelsysteem vormt de basis waarop vanaf straatniveau de ontmoetingsfuncties zijn georganiseerd.
Rondom een patio met helofytenfilter voor waterzuivering kunnen mensen genieten van groen, water en uitzicht. Politiek café, publiekshal met expositieruimten, trouwzaal, vergader- en overlegruimten, koffiebar, theaterfunctie met tribune, stadswinkel en dienstverlenende functies bevinden zich in de eerste twee bouwlagen.
Een van de schatten van Stadskantoor Venlo is de patio waar het helofytenfilter zorgt voor de zuivering van water.
Door de openhuisgedachte waarbij iedereen in dit gedeelte van het gebouw mag komen werken, verbindt het gebouw mensen en werknemers. Daarbovenop, in een beveiligde zone, zijn de kantoren in een toren gepositioneerd. Het geheel vormt één driedimensionale werkomgeving: alles is met alles verbonden.
Het gebouw refereert aan de agriculturele traditie van de Limburgse stad met op de bovenste etage de groene kas met seizoensgebonden werkplekken, waar regionale producten worden geteeld. Ook verwarmt en bevochtigt de kas de lucht die het gebouw in gaat.
De groene luchtzuiverende gevel is de grootste groene gebouwgevel ter wereld en vormt een beschermende schil tegen overlast van verkeer en spoorlijn. Door het glazen venster in het groen is het centrale hart zichtbaar. Vanuit de binnenstad is het inwendige van het gebouw zichtbaar wat past bij de transparantie van de democratie.
The making of
De realisatie van het nieuwe stadskantoor was een buitengewone kans om het C2C en circulaire gedachtegoed in een publiek gebouw van behoorlijke omvang te realiseren en daarmee te helpen verspreiden. In dit proces ruimde Kraaijvanger veel plaats in voor het delen van kennis met partners en stakeholders om nieuwe paden te kunnen betreden. Om tijdens de bouw door te kunnen blijven innoveren is het systeem van de materiaalpaspoorten geïntroduceerd. Hierdoor is het mogelijk precies vast te leggen wat het gebouw in gaat. De aannemer en producenten zijn uitgedaagd om met innovatieve nieuwe producten te komen die beter zijn dan wat in het bestek is omschreven. Uiteindelijk is alles erop gericht de kostbare grondstoffen die het gebouw ingaan weer te gebruiken voor een nieuw leven zonder hierbij in te leveren op kwaliteit.
Grondstoffen voor het stadskantoor zijn zo veel mogelijk uit directe omgeving gehaald. Binnen de regio worden zo veel mogelijk kringlopen gesloten.
Betekenis
Het gebouw zuivert aantoonbaar lucht via de groene longgevel, hergebruikt regenwater en afvalwater, is energieneutraal en bevordert de gezondheid. Daarnaast kent het gebouw geen afval, het is in feite een tijdelijke grondstoffenbank met gegarandeerde restwaarden voor een aantal producten. Het gebouw creëert (bio) diversiteit door de groene gevel die als een verticaal stadspark een natuurlijk biotoop is voor meer dan 100 planten, dieren en insectensoorten.
In de plint zijn functies opgenomen die meerwaarde creëren voor de gehele stad, zoals een café met een theateropstelling, openstelling van werkruimten op begane grond en eerste verdieping en een prachtige tuin met helofytenfilters. Door dit project hebben talloze producenten en leveranciers hun producten C2C laten certificeren waarmee het project aantoonbaar aanzet tot het overgaan op een economisch rendabel principe van C2C productie van goederen. Het ontwerp heeft diverse architectuurprijzen gewonnen waaronder de ambitieuze internationale Architizer + Award in de categorie overheidsgebouwen.
Onderscheidingen
- Architizer A+ Awards 2017 - winnaar categorie overheidsgebouwen,
- Plan Award 2017, winnaar categorie Kantoren & Business
- WAN Sustainable Buildings Awards 2017 - nominatie Shortlist,
- 2017 Shaw Contract Design Awards,
- 10th Annual International Color Awards 2017, eervolle vermelding,
- Green Building Solutions Award 2016 - finalist,
- Cradle to Cradle Products Innovation Institute Award 2016,
- Green Building Solutions Award 2016 - eervolle vermelding,
- Wood in architecture 2016 - longlist
De lucht in het nieuwe Stadskantoor Venlo is zuiverder dan de lucht in een straal van 500 meter rond het gebouw. Cradle to Cradle principes en holistisch denken toegepast in een stedelijke context.
Het ziekteverzuim van medewerkers is aanzienlijk gedaald. Meetbaar bewijs dat klimaat, gezonde materialen en beplanting hun werk doen. Het interieur zelf biedt met pure en doelmatige middelen taalrijke uitdagingen voor de zintuigen, veel diversiteit, keuzevrijheid en ontspanningsmogelijkheden. Het draagvlak dat tijdens het ontwerpproces bij de medewerkers is gecreëerd voor een nieuwe werkstijl en bewustzijn voor de circulaire werkomgeving heeft verandering van gedrag en identificatie met het gebouw gestimuleerd. Intuïtief ervaarbare verdeling van dynamische zones voor sociale cohesie, terugtrek mogelijkheden voor rustig, geconcentreerd werk en contemplatieve ruimtes zoals de kas zorgen ervoor dat iedereen een passende plek kan vinden. Niet alleen de medewerkers hebben geleerd door te pionieren ook wij hebben van het C2C materiaalonderzoek geleerd en weten taalrijke fabrikanten uit te dagen om nieuwe productontwikkelingen in gang te zetten en de lokale economie te stimuleren.
- Naam
Stadskantoor Venlo
- Locatie
Venlo
- Ontwerp
2009 - 2011
- Bouwperiode
2012 - 2016
- Opdrachtgever
Gemeente Venlo
- Team
Hans Goverde, Vincent van der Meulen, Annemiek Bleumink, Jan-Hein Franken, Hiroko Kawakami, Anja Mueller, Edward Timmermans, Bart van der Werf
- BVO
27.700 m²
