Rotterdamse basisschool viert succesvolle transformatie

08.02.2019

Met donaties een boost geven aan de renovatie van onderwijsgebouwen die kampen met achterstallig onderhoud? Dat enthousiasmeerde basisschool De Schalm op Rotterdam-Zuid om met haar meerjaren onderhoudsbegroting versneld tegemoet te komen aan haar groeiende leerlingaantal.

Kraaijvanger Architects die in het kader van haar 90-jarig jubileum in 2017 iets terug wilde geven aan de stad, nam het initiatief om een boost te kunnen geven aan de transformatie van de school. Het Rotterdamse bureau zette een crowdfundingsactie op en ontwikkelde een strategisch en integraal plan om het budget uit de meerjaren onderhoudsbegroting van de Schalm op efficiënte wijze toe te passen.

Leerlingen van deze zogenaamde podiumschool maken nu dankbaar gebruik van getransformeerd theater, vernieuwde dans- en gymzaal en twee ‘Lokalen van de Toekomst’. Stichting BOOR, en Constructif sloten aan in het bouwteam. OWA, Edubib, Frans van Hooijdonk en Atelier81 sponsorden evenals vele particulieren mee. Een Rotterdams schoolvoorbeeld van ‘de handen uit de mouwen steken’ voor het gezamenlijk oplossen van het structurele budgettair tekort voor onderhoud aan onderwijsgebouwen in Nederland. Op 8 februari j.l. vierde De Schalm de succesvolle transformatie.

“Het ontwerp is prachtig geworden. De begane grond doet veel meer recht aan ons profiel en is veel representatiever. Bovendien is het interieur van de kleuterklassen eigentijds geworden en dat stelt ons in staat om ons concept (Leren Zichtbaar Maken) in praktijk te brengen. Het is fantastisch wanneer maatschappelijk engagement op een dergelijke manier tot uiting komt.”

Pamela Tjon Appian, directeur OBS De Schalm

Structureel geld tekort voor onderhoud onderwijsgebouwen
Scholen in het primair onderwijs zijn jaarlijks zo’n 300 miljoen euro meer geld kwijt aan onder meer onderhoud van schoolgebouwen en lesmaterialen dan dat zij hiervoor van de Rijksoverheid ontvangen. Dat blijkt uit onderzoek van organisatieadviesbureau Berenschot in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. [Bron: PO Raad]

Een slecht functionerend gebouw heeft een negatieve invloed op de concentratie, gezondheid en leerprestaties van scholieren. Dat geldt ook voor OBS De Schalm, een groeischool met een onderscheidende onderwijsaanpak. De school ligt in de wijk Katendrecht die een economische opmars kent en waar iedereen wil wonen. Reden temeer voor renovatie van dit unieke schoolgebouw – oorspronkelijk ontworpen door Van den Broek & Bakema - in een karaktervol gebied. Kraaijvanger Architects gebruikte haar kennis op het gebied van onderwijs en duurzaamheid en zette haar netwerk in om de transformatie met minimale middelen en kosten te kunnen realiseren.

“We wilden iets terugdoen voor de stad die al sinds 1927 ons thuis is. Een investering in de toekomst.”

Vincent van der Meulen, Kraaijvanger Architects

Ontwerp: architectonische ingrepen die de onderwijsaanpak versterken
OBS De Schalm legt naast de gebruikelijke vakken haar focus op podiumkunsten om kinderen op een positieve manier sterk te maken voor de maatschappij. Kraaijvanger helpt ontwerpers zich voor te bereiden op de toekomst door pas afgestudeerde architecten daadwerkelijke projecten zelfstandig te laten doen en ze hierin te coachen tijdens hun verplichte Beroeps Ervarings Periode (BEP)*. Onder begeleiding van Vincent van der Meulen hebben BEP-ers Eline Degenaar, Janet Snoeijen en Quirijn Petersen een ontwerp gemaakt om op strategische en integrale wijze het gebouw te transformeren tot een uitdagende leeromgeving met respect voor het oorspronkelijke ontwerp.

  • Het hart van het gebouw is de plek waar de hele school elkaar ontmoet. Hier zijn de mediatheek en de podiumzone inclusief gymzaal verbeterd en multifunctioneler gemaakt zodat er met meer kinderen, beter geleerd en opgetreden kan worden.
  • De entreezone (inclusief de luifel) is getransformeerd. Dit zorgt voor een prettige binnenkomst in een ruimer opgezet entreegebied.
  • Binnen het gedachtegoed van ‘het lokaal van de toekomst’ zijn er twee kleuterlokalen geüpgrade en voorzien van zogenaamde leerwanden.
  • Met duurzame materialen is ook gezorgd voor een gezondere school. In de diverse ruimten zijn onder andere de verlichting en akoestiek verbeterd.

De verbouwing is gerealiseerd via een crowdfunding actie in combinatie met een budget dat beschikbaar is gesteld door het overkoepelend schoolorgaan BOOR.

"Growth is never by mere chance;
it is the result of forces working together."
(James Cash Penney)